અરહર દાળ (Arhar Dal) : તબીબો દ્વારા ઘણીવાર સલાહ આપવામાં આવે છે કે સ્વસ્થ રહેવા માટે દરરોજ હેલ્ધી ફૂડ ખાવું જોઈએ અને હેલ્ધી ફૂડની વ્યાખ્યામાં દાળ, ભાત, શાકભાજી, રોટલીનો સમાવેશ થાય છે. જો કે આપણા દેશમાં અનેક પ્રકારની દાળ બનાવવામાં આવે છે, પરંતુ મોટાભાગના ઘરોમાં અરહર દાળનો ઉપયોગ ઘણા લોકો કરે છે જેને પીળી દાળ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. કબૂતર ખાવામાં સ્વાદિષ્ટ લાગે છે, પરંતુ શું તમે તેને ખાવાના ફાયદા જાણો છો? આ દાળના સેવનથી અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓ અને પોષણની ઉણપને દૂર કરી શકાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે, કબૂતરના દાણામાં ફોલિક એસિડ, આયર્ન, પ્રોટીન, કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ, ફોસ્ફરસ અને પોટેશિયમ મળી આવે છે. તેની સાથે જ તેમાં ઝિંક, કોપર, સેલેનિયમ અને મેંગેનીઝ જેવા તત્વો પણ મળી આવે છે, જેની મદદથી તમારા શરીરની પાચન પ્રણાલી સ્વસ્થ રહે છે. આ સિવાય તેમાં ભરપૂર માત્રામાં પ્રોટીન જોવા મળે છે, જે તમને વજન ઘટાડવામાં ઘણી મદદ કરે છે. આ સિવાય કબૂતરના વટાણા હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને ડાયાબિટીસને નિયંત્રિત કરવામાં પણ મદદ કરે છે. તમે અરહર દાળ ઘણી રીતે ખાઈ શકો છો, પરંતુ ઘણા લોકોને અરહર દાળથી નુકસાન થાય છે. તેથી, આવા લોકોએ તેમના ડૉક્ટર અથવા આહાર નિષ્ણાતની સલાહ લીધા પછી જ આ દાળનું સેવન કરવું જોઈએ.
અરહર દાળના ફાયદા (Arhar Dal Benefits)
1. વજન ઘટાડવામાં મદદરૂપ
અરહર દાળનું સેવન તમને ઝડપથી વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. વાસ્તવમાં, અરહર દાળ પ્રોટીનથી ભરપૂર હોય છે, જેની મદદથી તમારું પેટ લાંબા સમય સુધી ભરેલું રહે છે અને શરીરને જરૂરી તત્વો પણ મળે છે. તેની મદદથી તમે ઝડપથી વજન ઘટાડી શકો છો. આ ઉપરાંત, પ્રોટીન શરીરના કોષોના વિકાસ માટે પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
2. BP ને નિયંત્રિત કરો
કબૂતરના વટાણામાં પોટેશિયમ ભરપૂર માત્રામાં જોવા મળે છે, જેની મદદથી હાઈ બ્લડ પ્રેશર ઘટાડી શકાય છે. જો તમે હાઈ બ્લડ પ્રેશરથી પીડિત છો, તો તમને હૃદયની બીમારીઓનું જોખમ પણ હોઈ શકે છે, તેથી તમે તમારા બીપીને નિયંત્રિત કરવા માટે કબૂતરનું સેવન કરી શકો છો.
3. પાચનતંત્રને મજબૂત બનાવે છે
કઠોળમાં ફાઈબરનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જેની મદદથી ખોરાક સરળતાથી પચી જાય છે. આ ઉપરાંત તેના સેવનથી ગેસ અને અપચોની ફરિયાદ નથી થતી. ખોરાકના યોગ્ય પાચનની સાથે, તે એનર્જી પણ પ્રદાન કરે છે, જેના કારણે તમારું શરીર દિવસભર સક્રિય રહે છે.
4. ડાયાબિટીસ ઘટાડવામાં મદદરૂપ
કબૂતરમાં હાજર પોટેશિયમ બ્લડ સુગર ઘટાડવામાં પણ અસરકારક છે. તેમાં જોવા મળતું પોટેશિયમ વાસોડિલેટરનું કામ કરે છે, જે બ્લડ સુગર લેવલને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. જો કે જો ડાયાબિટીસની સાથે અન્ય કોઈ સમસ્યા હોય તો ડોક્ટરની સલાહ લીધા પછી જ કબૂતરનું સેવન કરો.
5. ગર્ભાવસ્થામાં મદદરૂપ
ગર્ભવતી મહિલાઓ પણ અરહર દાળનું સેવન કરી શકે છે. ખરેખર, અરહર દાળમાં ફોલિક એસિડ જોવા મળે છે, જે બાળકના વિકાસ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આવી સ્થિતિમાં, તમે તમારી સ્થિતિ અનુસાર અને ડૉક્ટરની સલાહ પર અરહર દાળનું સેવન કરી શકો છો.
અરહર દાળની આડ અસરો
1. કબૂતરના વટાણામાં મોટી માત્રામાં પ્રોટીન જોવા મળે છે. આવી સ્થિતિમાં અમુક રોગોમાં કબૂતરનું સેવન ન કરવું જોઈએ. જો તમારું યુરિક એસિડ વધી ગયું છે, તો તમારે અરહર દાળનું સેવન ન કરવું જોઈએ.
2. જો તમને કિડની સંબંધિત કોઈ સમસ્યા છે, તો તમારે અરહર દાળનું સેવન ન કરવું જોઈએ. રાત્રે અરહર દાળનું સેવન કરવાનું ટાળો કારણ કે તે રાત્રે યોગ્ય રીતે પચતી નથી.
3. જો તમને દાળ ખાધા પછી કોઈપણ પ્રકારની એલર્જી લાગે તો તેનું સેવન ન કરો.
4. આ સિવાય તેમાં કેટલાક એમિનો એસિડ જોવા મળતા નથી, તેથી શાકાહારી લોકોએ અરહર દાળ સાથે રોટલી અથવા ભાત અવશ્ય લેવો જોઈએ જેથી તેમને પુષ્કળ પ્રમાણમાં એમિનો એસિડ મળી શકે.
અરહર દાળનો ઉપયોગ
1. દાળ બનાવવા માટે તમે આખી અરહર દાળનો ઉપયોગ કરી શકો છો. આ પલ્સમાંથી તમને સ્વાસ્થ્ય અને ફિટનેસ બંને મળે છે.
2. તડકાની દાળ છાલવાળી અરહર દાળમાંથી બનાવી શકાય છે. આ પાચનતંત્રને મજબૂત બનાવે છે.
3. અરહર દાળને પીસીને, પછી ઘીમાં શેકી, પછી તેમાં ખાંડ ઉમેરીને ટેસ્ટી પરાઠા બનાવી શકાય છે.
4. આ સિવાય કબૂતરના વટાણાને ઉકાળીને તેનું રસદાર શાક બનાવી શકાય છે.
5. તેને ભાત અને શાકભાજી સાથે મિક્સ કરીને પણ સ્વાદિષ્ટ ખીચડી બનાવી શકાય છે.
ડિસ્ક્લેમર: આ સમાચારમાં આપવામાં આવેલી માહિતી વાતચીત પર આધારિત છે. આ સામાન્ય માહિતી છે, વ્યક્તિગત સલાહ નથી. તેથી, જો જરૂરી હોય તો, ડોકટરોની સલાહ લો.
