ચૂંટણી પંચે લોકસભા ચૂંટણીની તારીખો જાહેર કરી દીધી છે. સામાન્ય ચૂંટણી સાત તબક્કામાં યોજાશે, જ્યારે પરિણામ 4 જૂને જાહેર થશે. પ્રથમ તબક્કાનું મતદાન 19 એપ્રિલે, બીજા તબક્કાનું 26 એપ્રિલે, ત્રીજા તબક્કાનું 7 મેના રોજ, ચોથા તબક્કાનું 13 મેના રોજ, પાંચમા તબક્કાનું 20 મેના રોજ, છઠ્ઠા તબક્કાનું 25 મેના રોજ અને સાતમા તબક્કાનું 1 જૂનના રોજ મતદાન થશે.
19 એપ્રિલે યોજાનાર પ્રથમ તબક્કામાં કુલ 102 બેઠકો પર મતદાન થશે, જ્યારે 26 એપ્રિલે 89 બેઠકો પર મતદાન થશે, 7 મેના રોજ 94 બેઠકો પર, 13 મેના રોજ 96 બેઠકો પર મતદાન થશે. 20 મેએ 49 બેઠકો, 25 મેના રોજ 57 બેઠકો અને 1 જૂને 57 બેઠકો પર મતદાન થશે.
પ્રેસ કોન્ફરન્સને સંબોધિત કરતી વખતે મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર રાજીવ કુમારે સૌથી પહેલા કહ્યું કે ચૂંટણી એ એક તહેવાર છે, દેશનું ગૌરવ છે.તેમણે કહ્યું કે આ વખતે 96.8 કરોડ મતદારો મતદાન કરવાના છે. એટલે કે લોકસભા ચૂંટણીમાં લગભગ 97 કરોડ લોકો મતદાન કરશે. આગામી લોકસભા ચૂંટણીમાં લગભગ 1.8 કરોડ મતદારો એવા છે કે જેઓ પ્રથમ વખત કોઈ ચૂંટણીમાં મતદાન કરવા જઈ રહ્યા છે. આ સિવાય 20-29 વર્ષની વયના મતદારોની સંખ્યા 19.47 કરોડ છે. ચૂંટણી પંચે કહ્યું છે કે જે ઉમેદવારો ક્રિમિનલ રેકોર્ડ ધરાવે છે તેમણે ત્રણ વખત આ માહિતી આપતી જાહેરાતો આપવી પડશે.
કુલ મતદારોમાં 49.7 કરોડ પુરૂષો, 47.1 કરોડ મહિલાઓ અને 48 હજાર ટ્રાન્સજેન્ડરનો સમાવેશ થાય છે. ચૂંટણી પંચના ડેટા અનુસાર, દેશભરમાં મતદાર જાતિ ગુણોત્તર 948 છે, જેમાં 12 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં પુરૂષ મતદારો કરતાં મહિલા મતદારો વધુ છે. મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર રાજીવ કુમારે કહ્યું, “અમારી મતદાર યાદીમાં 85 વર્ષથી વધુ ઉંમરના 82 લાખ અને 100 વર્ષથી વધુ ઉંમરના 2.18 લાખ મતદારોનો સમાવેશ થાય છે.”
ચૂંટણી પંચે પણ ચૂંટણી દરમિયાન ફેક ન્યૂઝ ફેલાવવા પર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. આ સમયગાળા દરમિયાન સોશિયલ મીડિયા પર કડક નજર રાખવામાં આવશે અને ફેક ન્યૂઝ ફેલાવનારાઓ સામે પણ કાર્યવાહી કરવામાં આવશે. આ દરમિયાન મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરે કેટલીક પંક્તિઓ પણ સંભળાવી, જેની શરૂઆત ‘જૂઠાણાના બજારમાં ખૂબ જ ઉત્તેજના છે, પરંતુ આ એક પરપોટો છે.’
મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર રાજીવ કુમારે કહ્યું કે અમે દેશને સાચા અર્થમાં ઉત્સવપૂર્ણ, લોકતાંત્રિક વાતાવરણ આપવા માટે પ્રતિબદ્ધ છીએ. 17મી લોકસભાનો કાર્યકાળ 16 જૂન 2024ના રોજ પૂરો થવાનો છે. આંધ્ર પ્રદેશ, ઓડિશા, અરુણાચલ પ્રદેશ અને સિક્કિમની વિધાનસભાઓનો કાર્યકાળ પણ જૂન 2024માં પૂરો થવા જઈ રહ્યો છે. જમ્મુ-કાશ્મીરમાં પણ ચૂંટણી થવાની છે.
સામાન્ય ચૂંટણીમાં મુખ્ય મુકાબલો ભાજપની આગેવાની હેઠળના એનડીએ અને કોંગ્રેસ, આમ આદમી પાર્ટી, સપા જેવા વિપક્ષી પક્ષોના નેતૃત્વ હેઠળના ઈન્ડિયા એલાયન્સ વચ્ચે થશે. જ્યારે પીએમ મોદી ભાજપને 370 અને એનડીએની 400 બેઠકો જીતવાનો દાવો કરી રહ્યા છે, ત્યારે વિપક્ષી પાર્ટીઓએ તેમની જીતનો દાવો કર્યો છે. અત્યાર સુધી ભાજપે ઉમેદવારોની બે યાદી જાહેર કરી છે, જેમાં કુલ 267 ઉમેદવારોના નામ જાહેર કરવામાં આવ્યા છે.
બીજી તરફ કોંગ્રેસે પણ અત્યાર સુધીમાં બે યાદી બહાર પાડી છે. પ્રથમ યાદીમાં 39 અને બીજી યાદીમાં 43 ઉમેદવારોના નામ જાહેર કરાયા હતા. છેલ્લી લોકસભા ચૂંટણી 2019ના એપ્રિલ-મે મહિનામાં યોજાઈ હતી. કુલ સાત તબક્કાના મતદાન બાદ 23 મેના રોજ મતગણતરી થઈ હતી. ભાજપે એકલા હાથે સતત બીજી વખત બહુમતી મેળવી અને 303 બેઠકો જીતી, જ્યારે કોંગ્રેસે 52 બેઠકો જીતી.
